Stemmingsstoornissen en stemmingswisselings- stoornissen

Stemmingsstoornissen vallen onder de unipolaire stoornissen. Dit houdt in dat de depressie slechts één emotionele richting kent: neerslachtigheid en droefenis. Stemmingswisselingsstoornissen worden bipolair genoemd. Hierbij gaan emoties twee kanten op: neerslachtigheid en euforie. Er is dan sprake van perioden van manie of hypomanie. Een manie is een abnormale toestand van euforie met hyperactiviteit en verhoogde energie. Hypomanie is in feite een lichte vorm van manie.

Soorten
Naast de besproken vorm van depressie zijn er een aantal verwante stoornissen bekend:

• Dysthyme stoornis is een unipolaire stemmingsstoornis die relatief licht van aard is maar vaak voor langere tijd aanhoudt.
• Postnatale depressie bestaat uit heftige stemmingswisselingen die zich specifiek na de bevalling manifesteren.
• Seizoensgebonden depressie is een atypische (omgekeerde) stemmingsstoornis met perioden van ernstige depressie, gebonden aan veranderingen in seizoenen. In de DSM IV klinische diagnose wordt deze niet apart gecategoriseerd.
• Bipolaire stoornis (ofwel manische depressie) is een extreme vorm van de stemmingswisselingsstoornis, waarbij afwisselend perioden van zware depressie en euforie worden ervaren.
• Cyclothyme stoornis is een bipolaire stemmingswisselingsstoornis, relatief licht van aard, maar die voor een langere tijd aanhoudt.
• Psychotische depressie. Naast de standaard symptomen heeft de persoon eveneens last van wanen of hallucinaties.

Behandeling
Stemmingsstoornissen en stemmingswisselingsstoornissen worden behandeld met therapie en medicatie. Er zijn verschillende vormen van therapie:

• Gedragstherapie. Hierbij leert de persoon stapsgewijs om te ontspannen en deel te nemen aan plezierige, sociale activiteiten.
• Cognitieve gedragstherapie. De persoon leert om bepaalde gedachtepatronen te herkennen en te doorbreken.
• Interpersoonlijke psychotherapie. Deze is gericht op het oplossen van problemen in de relaties van de persoon.

Bij een medische behandeling van depressie door een arts of psychiater kunnen worden voorgeschreven:

• Specifieke serotonine heropnameremmers (SSRI's)
• Tricyclische antidepressiva (TCA's)
• Selectieve serotonine en noradrenaline heropnameremmers (SNRI's)
• Mirtazapine
• Bupropion